خمیر بازی کودکان و 7 نکته بسیار مهم
خمیر بازی کودکان ازجمله اسباب‌بازی‌ها و موادی است که به او کمک می‌کند با دست‌هایش شکلی را که در ذهن دارد ایجاد کند.
با توجه به محبوبیت بازی خمیر بازی میان بچه ها سوالات بسیاری در رابطه با این مسئله وجود دارد که سعی می‌کنیم به صورت مفصل در این مقاله در مورد آن‌ها صحبت کنیم.
سرفصل های اصلی این مقاله عبارتند از:
- خمیر بازی برای چه سنی مناسب است؟
- فواید بازی خمیر بازی
- ویژگی‌های خمیربازی خوب برای کودک
- انواع خمیربازی ( خمیر بازی شنی، اسلایم و کلاسیک)
- آموزش خمیربازی به کودکان
- خطرات خمیربازی
- ساخت خمیر بازی کودکان با مواد خانگی
با بادپرک تا انتهای این مقاله همراه باشید.
۱. خمیر بازی برای چه سنی مناسب است؟
یکی از رایج‌ترین موادی که بچه‌ها با کمک آن، تجربه‌ی لمس و ساخت اشیای سه‌بعدی را پیدا می‌کنند، خمیربازی است. این ماده، ترکیبی دارای انعطاف است. تماس با خمیر همراه با ورز دادن و شکل دادن آن، مهارت انگشتان کودک را در انجام کارهای ظریف بالا می‌برد.
اما اینکه رده سنی خمیر بازی چه سنی است؟ و کودکان از چه سنی می‌توانند با خمیر بازی کنند؟، پرسشی است که ازسوی والدین و مربیان مطرح می‌شود.
برخی از روان‌شناسان معتقدند کودکان معمولا از سن 18 ماهگی به بعد، بازی با خمیر را به خوردن و چشیدن آن ترجیح می‌دهند و این اسباب‌بازی برای آنان قابل استفاده است.
اما هیچ قاعده‌ی مطلقی برای این موضوع وجود ندارد زیرا واکنش‌ها و رفتارهای هر کودک با دیگری متفاوت است. ممکن است کودک در رده سنی بالاتری باشد اما هنوز میل داشته باشد اشیا را به دهان بگذارد.
پس ملاک تشخیص اینکه بازی خمیر بازی برای کودک شما مناسب است یا خیر، تمایل یا عدم تمایل او به خوردن و چشیدن خمیر است.
نکته‌ی دیگر رفتاری است که کودک با خمیر در پیش می‌گیرد. قطعا از کودک 18 ماهه نمی‌توان انتظار داشت همان کاری را با خمیر انجام دهد که کودک 3 یا 5 ساله می‌کند. کودک در هر سنی که هست بهتر است خمیر را به او بسپارید و تنها مشاهده کنید با آن چه می‌کند.
۲. فواید بازی خمیر بازی
اگر خمیر بازی در رده سنی مناسبی در اختیار کودک قرار گیرد، می‌تواند فواید بسیاری داشته باشد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- بازی با هر شیء خمیری شکل به کودک کمک می‌کند حس لامسه خود را تقویت کند و در عین حال مفهوم عمق را نیز درک کند.
- کودک در بازی با خمیر می‌تواند مهارت انگشتان خود را در کارهای ظریف بالا ببرد.
- هماهنگی چشم و دست از جمله مهارت‌هایی است که در ارتباط با اسباب‌بازی افزایش می‌یابد.
این مهارت به پرورش ذهنی کمک می‌کند و نوعی مهارت زمینه‌ای محسوب می‌شود که رشد برخی مهارت‌های دیگر در گرو آن است. خمیر بازی بچه ها از بهترین کارهایی است که این مهارت را ایجاد می‌کند و افزایش می‌دهد. - ساختن هرچیز با دست، نیازمند تمرکز و دقت است. خمیر بازی کودکان موجب افزایش تمرکز و دقت می‌شود.
- رشد قوه تخیل، نوآوری و خلاقیت کودک در بازی با خمیر بدیهی است.
- احساس استقلال و اعتمادبه‌نفس، احساس ارزشمندی است که کودک هنگام بازی با شیئی که شکل و ساختار آن به او تحمیل نشده و می‌تواند آن را به شکل دلخواه ذهنی خود درآورد، پیدا می‌شود.
- کار با دست برای کودک آرامش به ارمغان می‌آورد و از اضطراب او می‌کاهد.
۳. ویژگی‌های خمیربازی خوب برای کودک
هرچه ترکیبات مضر احتمالی در خمیر کمتر باشد، این خمیر برای کودک بهتر است. برای این منظور راه‌حل‌هایی نیز وجود دارد.
میتوان با مواد گوناگون خوراکی یا غیرمضر در منزل برای کودکان خمیر بازی ساخت. با این‌حال انواع خمیربازی تولید می‌شود و در تولید آن‌ها تلاش بر کاهش مضرات شیمیایی است.
یک نکته‌ی دیگر در خمیر بازی خوب این است که باید انعطافی مناسب داشته باشد. کودکان دست‌های پر زوری برای شکل دادن به یک خمیر سفت ندارند و ممکن است این ناتوانی سبب ناامیدی‌شان شود. همچنین اگر خمیر بیش از حد شل باشد، شکل‌گیری مناسبی نخواهد داشت.
تلاش کنید خمیر بازی را از برندهای شناخته شده ایرانی تهیه کنید که هم مورد تأیید وزارت بهداشت باشند و هم استانداردهای تولید را داشته باشند. اگر خمیر در شرایط مساعد از نظر دما و رطوبت نگهداری شود، ویژگی‌های مطلوب و استاندارد خود را حفظ می‌کند.
۴. انواع خمیربازی
هرچه می‌گذرد، ابتکار و خلاقیت در تولید اسباب‌بازی‌ها بیشتر می‌شود؛ ضمنا مواد تازه‌ای کشف می‌شوند که بر مبنای خواصشان میتوان برای آن‌ها کارایی‌هایی تعریف کرد.
بازی خمیر بازی نیز از این قاعده مستثنی نیست و انواع گوناگون آن با جنس‌ها و ویژگی‌های گوناگون برای کودکان و حتی بزرگسالان تولید می‌شود. در اینجا برخی از پرطرفدارترین خمیرهای بازی را به شما معرفی می‌کنیم:
1. خمیربازی شنی کودکان
در ترکیبات این خمیر، شن به کار رفته است. بافت این خمیر قدری نرم است و ظاهری دانه‌دانه و شبیه به پودر در آن دیده می‌شود.
2. خمیر اسلایم
این خمیر ساختار خاصی دارد و از مواد مخصوصی تهیه می‌شود که هم برای کودکان سرگرم کننده است و هم بزرگسالان برای تمدد اعصاب از آن استفاده می‌کنند. خمیر اسلایم حالتی ژله‌مانند دارد و رنگ‌های آن شفاف و براق به نظر می‌رسد.
3. خمیر بازی کلاسیک
این همان خمیری است که از دهه‌های قبل آن را می‌شناسیم و معمولا در بسته‌های چند رنگ (6 تا 12 رنگ) به فروش می‌رسد و اکثرا بچه ها از آن استفاده می‌کنند. برخی از انواع خمیربازی در بسته‌بندی‌های مقوایی، برخی وکیومی و برخی سطلی عرضه می‌شوند.
برخی از خمیرهای بازی خصوصا آن‌هایی که در بسته‌بندی سطلی به فروش می‌رسند، همراه با ابزارها هستند که می‌تواند به کودک در ساختن اشکال مختلف کمک کند. 
۵. آموزش خمیربازی به کودکان
همانطور که گفته شد، بازی با خمیر بازی برای بچه‌ها درکنار لذت فراوان، مزایای زیادی هم دارد. از مزیت‌های آموزش خمیربازی به کودکان میتوان آشنایی با رنگ‌ها، شکل‌ها و حجم‌ها، تقویت مهارت‌های دست‌ورزی، رشد خلاقیت و احساس خوب روحی و روانی ناشی از همراهی والدین را نام برد.
معمولا بچه‌های کم‌سن شاید در آغاز تنها جذب رنگ‌ها و شکل انعطاف‌پذیر خمیرها شوند. اما شما می‌توانید بچه‌ها را راهنمایی کنید تا خلاقیت خود را به کار بگیرند و دست به ساختن شکل‌های مختلف بزنند.
ایده‌های بازی با خمیر بازی کودکان واقعا زیاد است. اکثر اشکال و اشیایی را که در اطراف خود می‌بینید، می‌توانید با خمیر بازی بسازید.
رشد مهارت بچه‌ها در این زمینه بستگی به تمرین آن‌ها هم دارد. اگر بچه‌ها در مرتبه‌های اول، خود را در ساختن یک شکل توانا نمی‌بینند، آن‌ها را تشویق کنید تا هرچه بیشتر تمرین کنند.
از اشیا و اشکال ساده شروع کنید تا اعتماد به نفس آن‌ها تقویت شود. همچنین خوب است به اشیای مورد علاقه آن‌ها توجه کنید زیرا قطعا برای ساختن آن‌ها اشتیاق بیشتری نشان می‌دهند.
با خمیر بازی کودکان میتوان شکل‌های متنوعی ساخت. می‌توانید از شکل خوردنی‌ها، پوشیدنی‌ها، اسباب‌بازی‌ها، وسایل ورزشی، لوازم التحریر و موجودات طبیعت اعم از جان‌دار و بی‌جان الهام بگیرید.
همچنین می‌توانید ابزارهای مختلفی را به کار گرفت. انواع رنده‌ی خمیر، سرنگ مخصوص، میله‌ها، قالب‌ها و کاترها برای ایجاد شکل در خمیرهای بازی موجود طراحی شده است. علاوه بر آن‌ها می‌توانید از وسایلی که در خانه وجود دارند هم کمک بگیرید.
۶. خطرات خمیربازی
چنان‌که پیشتر نیز گفته شد، خمیربازی تنها در شرایطی خطرناک است که کودک آن را به دهان ببرد. هرچند اگر در ترکیبات خمیربازی از ماده مضر بوراکس یا اسیدبوریک خبری نباشد، خطر خاصی نیز وجود نخواهد داشت.
میتوان در منزل برای بازی کودک با خمیر، با موادی چون نشاسته ذرت و رنگ‌های خوراکی، خمیرهایی بی‌ضرر تهیه کرد. حتی میتوان از خمیرهای مخصوص کیک و شیرینی (مانند خمیر فوندانت) کمک گرفت که کل ترکیبات آن خوراکی باشد. در ادامه در این رابطه بیشتر صحبت خواهیم کرد.
۷. ساخت خمیر بازی کودکان با مواد خانگی
بیشتر ما نگران این هستیم که شاید مواد خمیربازی برای بچه ها ضرر داشته باشد. خصوصا که کودکان کم‌سال معمولا بعید نیست تکه‌های خمیر بازی را در دهان بگذارند.
از سوی دیگر بازی با خمیربازی واقعا در رشد مهارت و خلاقیت کودکان مؤثر است و نمی‌توان آن‌ها را از جنبه‌های مثبت این اسباب بازی محروم کرد. پس چه‌کار کنیم؟؟؟
راه‌هایی وجود دارد که خمیر بازی کودکان را در منزل و با مواد خوراکی تهیه کنید. به این‌ترتیب، اگر کودک آن را به دهان گذاشت، برای او خطر مسمومیت نخواهد داشت.
یک دستور ساخت خمیر خانگی را برای شما آماده کرده‌ایم. مواد لازم برای این خمیر حتما در همه خانه‌ها پیدا می‌شود:
- یک فنجان نمک
- دو فنجان آرد
- دو قاشق سوپخوری روغن گیاهی (روغن‌های مایع معمول برای پخت و پز)
- یک و نیم فنجان آب
- رنگ خوراکی (3 تا 4 رنگ)
همه‌ی مواد به جز رنگ خوراکی را با هم در یک کاسه مخلوط کنید. سطح کار را قدری آردپاشی کنید و خمیر را روی آن ورز دهید.
سپس خمیر را به سه یا چهار قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را به یک رنگ خوراکی آغشته کنید. برای آن‌که رنگ‌ها باهم مخلوط نشوند، لازم است پس از ورز دادن هر تکه خمیر با یک رنگ، دست خود را تمیز بشویید.
همچنین می‌توانید برای هر رنگ از یک دستکش جداگانه استفاده کنید. خمیر را در ظرف در بسته پلاستیکی یا نایلون زیپ‌دار نگهداری کنید.
بهتر است کودک را در مراحل ساخت خمیر شرکت دهید تا بیشتر از این کار سرگرم کننده لذت ببرد. توجه به اینکه آنچه به عنوان اسباب بازی در دست دارد، خودش ساخته است، به او احساسی بی‌نظیر و ارزشمند خواهد داد.
سخن آخر
بر اساس آنچه گفته شد، رده سنی خمیر بازی بچه ها، یک سن مشخص و قطعی نیست. از توجه و زیرنظر داشتن کودک غافل نمانید، رفتارهای او را به درستی بررسی کنید تا بتوانید بهترین وسیله را برای فرزند دلبر خود تهیه کنید.
اگر گمان می‌کنید کودک خمیر بازی را قطعا در دهان می‌گذارد، یعنی هنوز برای او زود است که با این ماده بازی کند. اما به محض اینکه سن مناسب کودک رسید، او را از این ماده محروم نکنید یا خمیرهای بی‌ضرر خانگی در اختیار او بگذارید، زیرا خمیر بازی کودکان باعث رشد بسیاری از مهارت‌ها خواهد شد.
طبق قانون وزارت صمت
خرید و فروش خمیربازی اسلایم ممنوع شده
چون این ماده سرطان زا هست
لطفاً این موضوع رو در وبلاگتون اصلاح کنید
نباید بچه تو دهنش بزاره
چون در هر صورت دستان بچه کثیفه و خمیربازی رو هم کثیف می کنه و وقتی خمیر رو بخوره خدای نکرده مریض می شه
مراقب فرزندانتان باشید!